Szczegoly

Unia Europejska zobowiązała się do poprawy ochrony konsumentów na jednolitym rynku dzięki nowej dyrektywie Omnibus, która obowiązuje od 28 maja 2022 r. we wszystkich państwach członkowskich i jest poszerzeniem ogłoszonej przed laty dyrektywy zakładającej jawność cen towarów i usług. Dyrektywa zmieniła obowiązujące prawo konsumenckie w celu wzmocnienia ochrony konsumentów i rozszerzenie jego zakres na towary, treści i usługi cyfrowe.

Wśród kluczowych zmian wprowadzonych przez nową dyrektywę znalazło się wprowadzenie bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących opinii konsumenckich, które można znaleźć na platformach e-commerce, mediach społecznościowych, platformach recenzji i wielu innych stronach internetowych. W szczególności dyrektywa zakazuje publikowania fałszywych recenzji i rekomendacji produktów oferowanych konsumentom w Unii Europejskiej. Dyrektywa Omnibus zakazuje również takich praktyk jak ukrywanie prawdziwych cen produktów i usług przed promocją.

W najbardziej ogólnym przypadku fałszywa recenzja to recenzja opublikowana on-line, które nie odzwierciedla rzeczywistych walorów produktu lub usługi lub nie została napisana przez kupującego, który dokonał zakupu produktu lub skorzystał z usługi. Wprowadzanie konsumentów w błąd obejmuje m.in. takie praktyki, jak opłacanie pozytywnych rekomendacji czy usuwanie negatywnych.

Platformy internetowe, które umożliwiają dostęp do opinii konsumentów wobec nowej dyrektywy powinny podejmować racjonalne kroki w celu zapewnienia konsumentów o autentyczności recenzji o oferowanych produktach i usługach. "Rozsądne i proporcjonalne kroki" należy podejmować przy uwzględnieniu konkretnego modelu biznesowego platformy, skali działalności i poziomu ryzyka. Oznacza to, że duże platformy o wysokim ryzyku nieuczciwej działalności będą musiały wdrożyć bardziej znaczące środki zapobiegawcze niż mniejsze podmioty gospodarcze. Jednak niezależnie od wielkości organizacji wszyscy przedsiębiorcy powinny unikać podejmowania działań, które nadmiernie utrudniałyby konsumentom zamieszczanie opinii i recenzji.

Dyrektywa stanowi, że przedsiębiorcy umożliwiający podzielenie się opinią o produktach lub usługach powinni jasno określić, w jaki sposób będą one uzyskiwane i sprawdzane pod kątem autentyczności oraz w jaki sposób obliczany jest np. średni wynik recenzji. Wymagane informacje muszą być jasne i udostępnione on-line we wszelkich systemach umożliwiających wystawienie opinii lub recenzji.

Omnibus to także korzyści dla przedsiębiorców. Dostosowanie stron internetowych do nowych zasad daje konsumentom bardziej przyjazną i transparentną przestrzeń do robienia zakupów. Co więcej, dyrektywa ma na celu również unifikację niektórych kwestii handlowych w państwach członkowskich UE, a przez to potencjalnie łatwiejsze będzie wejście na rynki zagraniczne.

Ponadto konsumenci będą mieli przejrzysty wgląd w historię ceny danego produktu aż do 30 dni przed wprowadzeniem obniżki, a także możliwość łatwiejszego odnalezienia informacji o wiarygodności recenzji i opinii.

Dyrektywa weszła w życie 28 maja 2022 r., a zatem przedsiębiorstwa, których dotyczy, powinni dokonać przeglądu i aktualizacji swoich procesów publikowania i weryfikowania opinii konsumentów oraz zapewnić konsumentów o ich wiarygodności. Fałszywe recenzje i rekomendacje nie mogą być publikowane.

Dyrektywa wprowadziła również surowe kary za poważne naruszenia: przedsiębiorstwa mogą zostać ukarane grzywną w wysokości do 4% rocznego obrotu w danym państwie członkowskim UE lub 2 mln euro, jeśli wyliczenie kary na podstawie obrotu nie jest możliwe.